Kleigaten in Hasselo bieden vele recreatiemogelijkheden
Tc Tubantia 20 november 1965
Goedkope oplossing van nijpend probleem
De kleigaten in Hasselo, langs de noordgrens van Hengelo, ontstaan door klei-afgravingen ten behoeve van de Steenfabriek H. G. Rientjes, bieden unieke recreatiemogelijkheden. De Heer H. Meyling Gzn. heeft een van deze mogelijkheden op overtuigende wijze aangetoond, toen hij op een schiereilandje in een van deze kleigaten een prachtig landhuisje liet bouwen. Dit landhuisje is aan alle zijden omringd door een weelde aan natuurschoon. Een meertje met helder water, waarin het hele jaar door de fraaiste waterplanten welig groeien, een bonte verscheidenheid van watervogels rondzwermt, duizenden vissen spartelen en waarin men naar hartelust alle mogelijke watersporten kan beoefenen. Men kan er ’s zomers roeien, kanoën, zeilen en zwemmen en ’s winters schaatsenrijden. De oevers en wallen zijn dichtbegroeid met riet, struikgewas en bomen, waarin volgens Potgieter “de wildzang smelt tot zoete beĕ”. Tussen die struiken en bomen door slingert een heuvelachtig wandelpaadje met hier en daar een verbreding tot in het water. Op deze terrasjes zijn ruwe houten banken geplaatst, die de vermoeide wandelaars tot rusten noden.
Een houten torentje tussen het lover biedt de wandelaar gelegenheid nog meer te genieten van het wijde uitzicht over de plassen en velden.
Overpeinzingen van raadslid J. H. Pierik
Toen wij dit fraaie natuurschoon, op slechts enkele kilometers afstand van het centrum van Hengelo ontdekten, begrepen we pas goed, wat de heer J. H. Pierik, KVP-raadslid van Hengelo bedoelt me zijn jaarlijks bij de begrotings-debatten naar voren gebrachte suggesties over de recreatiemogelijkheden van de kleigaten.
In een gesprek, dat we met hem hadden, gaf de heer Pierik uiting aan zijn bezorgdheid over de luchtverontreiniging door de Hengelose industrieën, vooral in het havengebied. De heer Pierik, bloemist, had daar vroeger een tuin, maar zag zich genoodzaakt deze te verlaten, omdat er door de verontreinigde lucht niets wilde groeien. Voor een bloemist is dat natuurlijk een reden tot grote zorg. Maar de heer Pierik denkt niet alleen aan zijn bloemen en planten. Zijn logische gedachtegang is, dat iets, dat niet goed is voor de planten, ook niet goed is voor de mensen.
Nu is het met de gemeente Hengelo zo gesteld, dat de luchtverontreingende industrieën toenemen, maar ook het aantal inwoners. Het zal niet zo heel veel jaren meer duren, of het ten noorden van het Twentekanaal gelegen deel van Hengelo is volgebouwd. Daarom moet er zo spoedig mogelijk een tegenwicht gevonden worden tegen de toenemende luchtverontreiniging. Het is niet voldoende, dat er voor de jeugd dansgelegenheden zijn en dat de jongens hun vrije tijd op een bromfiets doorbrengen. Oud en jong heeft inde eerste plaats behoefte aan zuivere lucht en rust in de vrije, nog onbedorven natuur. Dat heeft de heer Pierik ertoe gebracht te denken aan recreatiemogelijkheden door middel van de kleigaten langs de noordgrens van Hasselo.
Het Weusthagbad en Castorbad danken er hun ontstaan aan en ook de prachtige Houtmaat is gelegen aan de kleigaten. Verder is het Weusthagpark natuurlijk een rijk bezit voor Hengelo, maar als de massale woningbouw in de Sterrenbuurt en de Hengelose Es voltooid zal zijn, hebben deze nieuwe wijken alleen reeds dit park nodig voor wijkrecreatie. Voor de Hengelose bevolking als geheel is meer nodig dan een Weusthagpark. Het hiervoor aangewezen gebied vormen de kleigaten in Hasselo.
Wandelpaden
De heer Pierik heeft zich terdege gerealiseerd, dat dit gebied in de gemeente Weerselo ligt en dat de medewerking van het Weerselose gemeentebestuur daarom in de eerste plaats nodig is. Verder zal uiteraard ook de directie van de Steenfabriek Rientjes gekend dienen te worden. En omdat ook Borne belanghebbende is, moet met het gemeentebestuur van deze plaats eveneens contact worden opgenomen. De heer Pierik heeft namelijk heel het gebied op het oog langs de noordgrens van Hengelo tussen de Bornsestraat en de Deurningerstraat. Hij stelt zich voor dit gebied zoveel mogelijk intact te laten, zodat het in geen geval het karakter van een aangelegd park krijgt, maar een stuk ongerept en ongecultiveerd natuurschoon vormt. De bestaande boerderijen mogen in geen geval verdwijnen en de steenfabriek kan, zolang dit nodig en mogelijk is, rustig doorgaan met graven van klei voor de productie van stenen. Wel echter zal voorkomen moeten worden, dat de kleigaten worden dichtgestort met puin. Er zullen wandelpaden langs de kleigaten moeten worden aangelegd en gelegenheden tot picknicken, maar verder moet alles wat rust verstoren kan worden geweerd. Er zullen dus geen restaurants e.d. mogen komen, geen zomerhuisjes en nog veel minder andere woningen; tevens zal het inrichten van campings hier achterwege moeten blijven.
Rust bij water
Alles is moet hier zo rustig en vredig mogelijk blijven, meent de heer Pierik, die juist daarom de kleigaten zo aantrekkelijk vindt. Water geeft rust en Hengelo heeft maar heel weinig water.
Bij dit alles heeft de heer Pierik uiteraard in de eerste plaats gedacht aan de toenemende recreatiebehoeften van de Hengelose bevolking. Maar hij verwacht toch ook, dat een groot deel van de bevolking van Weerselo zelf steeds meer behoefte zal gevoelen aan een recreatiegebied – of zo men wil een natuurreservaat – al door hem bedoeld. Gemotoriseerd verkeer zou hij verboden moeten worden, vindt de heer Pierik. Primair zullen hier leuke wandelmogelijkheden moeten komen. Zo alleen kan er als het ware een oase worden gecreëerd langs de noordgrens van Hengelo tussen Borne en Deurningen, waarin vooral de mensen met een smalle beurs die geen auto hebben, dag- en weekendrecreatie kunnen beoefenen.
Niet wachten
Met de uitvoering van dit plan, waarmee beslist geen grote kapitalen zijn gemoeid, moet volgens de heer Pierik niet gewacht worden totdat het Streekplan Twente eens gerealiseerd zal worden. Dat zou veel te lang duren. Daarom betreurt de heer Pierik het ook zeer, dat b. en w. van Hengelo van jaar tot jaar zo weinig aandacht aan zijn suggesties schenken. Zijn fractiegenoten hebben zich nu echter bereid verklaard zijn ideeën te steunen, zodat verwacht mag worden, dat de heer Pierik dit jaar niet opnieuw met een kluitje in het riet zal worden gestuurd. Een plan, dat zoveel mogelijkheden biedt een goedkope oplossing kan betekenen van het steeds nijpender wordende Hengelose recreatieprobleem, is in elk geval de moeite van het overwegen ten volle waard.
Het ligt volgens de heer Pierik niet op zijn weg nadere details omtrent zijn voorstel te geven.
Hij heeft zich daarom beperkt tot het geven van enkele grote lijnen. Ook heeft hij nog met geen der betrokkene personen of instanties contact opgenomen. Dat behoort tot de taak van b. en w., meent de heer Pierik. Als b. en w. van Hengelo iets voor zijn plannen voelen kunnen zij contact opnemen met de colleges van Weerselo en Borne en met de heer Rientjes. Als er overeenstemming zou kunnen worden bereikt en de gemeenteraden van Hengelo, Weerselo en Borne zich eveneens met het plan zouden kunnen verenigen, zou met de realisering onmiddellijk een begin gemaakt moeten worden. De heer Pierik is er zeker van, dat vele bewoners van Hengelo, Weerselo en Borne van nu en later daar zeer dankbaar voor zouden zijn.